Koken met AI?

AI is geweldig. Je kunt het vragen om een tekst te vertalen, een gedicht te schrijven of zelfs een pizza te beschrijven alsof Shakespeare het deed. Maar zodra je AI loslaat op recepten, wordt het een ander verhaal, soms letterlijk. Want hoewel Google Translate en DeepL een recept in een paar seconden van Engels naar Nederlands kunnen omtoveren, eindig je mogelijk zomaar met instructies die je keuken in een laboratorium veranderen.

Van lachwekkende foutjes tot regelrechte rampen: AI begrijpt context niet. En als er één plek is waar je de juiste context nodig hebt, dan is het in de keuken. Dus laten we eens kijken naar de (soms levensgevaarlijke) misstappen die AI kan maken als het een recept vertaalt.

1. AI neemt alles veel te letterlijk

Stel je voor: je maakt een heerlijk Amerikaans recept en ziet de instructie ‘beat the eggs’. AI denkt: ‘Eitje (haha), dat vertaal ik met ‘sla de eieren’. Het gevolg? Je staat je eieren met een pollepel een pak slaag te geven. Natuurlijk ging het hier om ‘klop de eieren’, met een garde.

Of wat dacht je van ‘let the dough rest’? AI kan dat vrolijk omzetten naar ‘laat het deeg rusten’. Maar zonder extra uitleg kan dat klinken alsof je het deeg een dutje moet laten doen en er een dekentje overheen moet leggen. Terwijl de bedoeling is dat het deeg even moet rijzen.

En dan hebben we nog de beruchte ‘baking soda’-blunder. AI vertaalt dat maar al te vaak als ‘bakpoeder’, terwijl dat in Nederland en België iets heel anders is dan zuiveringszout. Gebruik de verkeerde, en je cake komt ofwel nooit omhoog, of verandert in een oneetbare brok beton.

2. AI snapt niks van cultuur (en meeteenheden)

Heb je ooit geprobeerd een Amerikaans recept te maken met AI-vertaling? Dan weet je dat ‘1 cup flour’ soms wordt omgezet naar ‘1 kop bloem’. Leuk geprobeerd, maar een ‘kop’ is geen standaard meeteenheid. Moet je nou een koffiekop gebruiken? Een mok? De maatbeker van oma?

Nog een klassieker: ‘cornstarch’ wordt vaak vertaald als ‘maïszetmeel’, wat technisch juist is. Maar als je in Nederland in de supermarkt op zoek gaat naar maïszetmeel, kun je zomaar met een verkeerd product thuiskomen. Een menselijke vertaler zou weten dat ‘Maizena’ de bekende merknaam is die mensen begrijpen.

En dan zijn er nog de culturele verschillen. Een AI zal klakkeloos ‘bacon’ vertalen met ‘spek’, zonder te weten dat Amerikaans spek veel dunner en krokanter is dan het dikke plakje spek dat je in Nederland koopt. Dus terwijl jij denkt dat je knapperige bacon krijgt, eindig je met een pan vol vette, slappe speklappen.

3. Van smakelijke gerechten naar gevaarlijke blunders

Sommige AI-fouten zijn grappig, maar anderen kunnen echt gevaarlijk zijn. Stel je voor dat je een recept vertaalt waarin staat: ‘do not overmix’. AI maakt daar waarschijnlijk ‘niet te veel mengen’ van. Maar een bakker weet: overmixen is een vakterm. Het betekent dat je het deeg niet zo lang moet mixen dat het taai wordt. Een menselijke vertaler zou dit verduidelijken, zodat je cake niet eindigt als een rubberen autoband.

Nog erger wordt het bij allergieën. Als een recept zegt ‘peanut-free’, dan betekent dat niet alleen ‘zonder pinda’s’, maar ook dat het veilig is voor mensen met een pinda-allergie. Als AI dit verkeerd interpreteert, kan dat serieuze gezondheidsrisico’s opleveren. Een mens zou hier extra uitleg geven, maar AI? Die denkt alleen maar: ‘Geen pinda’s? Mooi, opgelost.’

Conclusie: laat AI je keuken niet overnemen

AI kan een prima startpunt zijn als je een recept wilt vertalen, maar vertrouw er niet blind op. Voor je het weet sta je je eieren te meppen, bak je een onrijsbare cake, of serveer je per ongeluk een allergische aanval.

Dus als je een recept vertaalt met AI, check het dan dubbel. Of nog beter: laat een mens ernaar kijken. Want eten moet lekker en veilig zijn, en niet een kookexperiment dat eindigt in paniek, misbaksels of een ritje naar de eerste hulp.

Bon appétit (en check je vertaling)!